Kenmerken verslaving

Het vaststellen van een verslaving is erg lastig. Doordat verslaafden hun verslaving bijna altijd geheim houden, zijn er een aantal kenmerken opgesteld waaraan een verslaving te herkennen is. Op deze pagina, kenmerken verslaving, geven wij naast deze kenmerken ook een definitie van verslaving en worden er meerdere soorten verslavingen beschreven.

Wat is verslaving; de definitie

Er is niet één definitie van verslaving. De meningen van experts lopen namelijk uiteen over de invulling van deze definitie. Desalniettemin is verslaving in onze ogen niet alleen een afhankelijkheid naar middelen zoals drank en drugs. Ook kan men verslaafd zijn aan gewoontes, zoals gamen, werken, social media en gokken. Daarom is onderstaande definitie het meest volledig en accuraat in onze ogen:

“Een verslaving is een toestand waarin een persoon fysiek en/of mentaal van een gewoonte of drug afhankelijk is. Wanneer de persoon deze gewoonte of substantie niet heeft, zal het gedrag van de persoon voornamelijk gericht zijn op het verkrijgen en innemen van het middel of het handelen naar de gewoonte, ten koste van andere activiteiten. Als het lichaam deze stof of gewoonte moet loslaten kunnen er ernstige ontwenningsverschijnselen optreden bij deze persoon.”

Een van de belangrijke kenmerken van een verslaving is het inleveren op alledaagse activiteiten omdat de drang naar de verslavende middelen of gewoontes te sterk is. Doordat het leven dusdanig veranderd in deze situatie zal de afstand naar een normaal en zinvol leven steeds groter worden. De verslaving heeft de gebruiker/uitoefenaar in zijn macht gegrepen en mocht er gestopt willen worden dan zal dit niet zonder slag of stoten gaan.

Wat voor soorten verslavingen zijn er?

Vanuit de definitie is het duidelijk geworden dat verslaving niet alleen voorkomt bij (overmatig) drugs- en alcoholgebruik. Tegenwoordig zijn er tientallen verschillende soorten verslavingen, waarvan men geen weet had.. Het steeds bekender worden van verschillende soorten verslavingen zorgt ervoor dat deze in een eerder stadium worden herkent. Zelf onderscheiden wij verslavingen in twee ‘hoofdcategorieën’.

Verslaving aan gewoontes

Een verslaving aan gewoontes werd in het verleden sterk onderschat. Gokverslaving was eigenlijk de enige gewoonte verslaving die vaak voorkwam en regelmatig over gesproken werd. De opkomst van het internet bracht hier echter verandering in. Het internetgebruik, social media gebruik en het aantal uren dat gegamed wordt is enorm toegenomen in de afgelopen jaren. In 2020 verschenen er zelfs een Netflix documentaire om meer aandacht te genereren voor dergelijke verslavingen. Een verslaving aan gewoontes komt voort uit het krijgen van een kick door het uitvoeren van een handeling. Net als bij het gebruik van drank en drugs komen er op zo’n moment stofjes vrij waardoor er een fijn gevoel ontstaat. Men raakt verslaaft doordat deze kick zo fijn voelt dat deze continue herbeleeft wilt worden.

Verslaving aan middelen

Een verslaving aan middelen is te kenmerken door regelmatig gebruik waarbij verslaafden tijdens alledaagse activiteiten met hun gedachten zitten bij het verkrijgen en nemen van de verslavende middelen. De invloed van de middelen op de hersenen is dusdanig groot dan verslaafden vaak weten dat het niet goed is, maar hier toch geen gehoor aan kunnen geven. Men spreekt van een verslaving wanneer een drugs,- drank of medicijngebruik niet meer kan functioneren in het dagelijks leven zonder de verslavende middelen tot zich te nemen.

In Nederland wordt bij het vaststellen van een verslaving gedaan door middel van DSM-V (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders). DSM-V is een classificatiesysteem waarin internationale afspraken zijn gemaakt over welke criteria van toepassing zijn op een bepaalde psychische stoornis op basis van wetenschappelijke inzichten. Hierin zijn 11 kenmerken van een verslaving opgesteld waaruit kan blijken of er sprake is van een verslaving aan stoffen of gewoontes. In DSM-V wordt er niet gesproken over verslaving, maar een “stoornis in het gebruik van middelen”. In het geval van een verslaving aan gewoontes wordt met gebruik gedoeld op het uitvoeren van bepaald gedrag. Voldoet u aan twee of drie criteria, dan heeft u een milde stoornis. Bij vier of vijf criteria is er sprake van een gematigde stoornis en bij zes of meer symptomen wordt er gesproken van een ernstige stoornis.

Vaker gebruik en in grotere hoeveelheden dan dat oorspronkelijk het plan was.
Pogingen om te minderen of te stoppen, mislukken.
Het gebruik en het herstel van dit gebruik kost veel tijd.
Sterk verlangen naar gebruik.
Door gebruik wordt er te kort geshoten op werk, op school, of thuis.
Continu gebruik, ondanks het ontstaan van problemen op relationeel vlak.
Gebruik zorgt voor problemen tijdens hobby’s, sociale activiteiten, of werk.
Voortdurend gebruik, zelfs in gevaarlijke situatiesV
Voortdurend gebruik, ondanks het besef dat gebruik lichamelijke of psychische problemen met zich meebrengt.
Grotere hoeveelheden zijn nodig om eenzelfde effect nog te kunnen voelen. Dit wordt ook wel tolerantie genoemd.
De ontwenningsverschijnselen die minder hevig optreden door meer van de stof te gebruiken.

Recovery Caddy

Ben jij of ken jij iemand die (waarschijnlijk) worstelt met verslaving. De confrontatie met verslaving is moeilijk. Zeker omdat een verslaafde het niet (wil) zien. Als werkgever, familielid of andere dierbare is het hartverscheurend om te zien dat verslaving het gewone leven verscheurt. Ik weet het, voordat ik starte als Recovery Caddy was ik zelf alcohol verslaafd. Aangenaam; ik ben Jeroen Otter, zie mij als een goede vriend die heel graag wil dat jij of iemand in je omgeving het doel van een nuchter leven bereikt. Een goede vriend die dezelfde weg is gegaan en dus weet waarover hij praat. Samen gaan we doelgericht aan de slag, bekijken en bespreken we in alle rust de opties en maken vervolgens een helder plan van aanpak om de volgende stappen van de behandeling in goede banen te leiden. En zo leggen we samen een solide basis op weg naar een volledig herstel – een nieuw leven. Benieuwd hoe ik kan helpen? Bekijk het hier!